Derhênerê hoste Béla Tarr bi zimanê xwe yê resen û helbestkî ve temaşevanên sînemayê derdixe rêwîtiyên helbestkî, aramker, bandorker, derasayî, bêhempa û guherîner.
Derhêner, senarîst û çêkerê navdar ê kurd Behmen Qubadî di sala 1969ê de li bajarê Baneyê ya Rojhilatê hate dinê û yek ji sînemagerên pêşeng û girîng ên Sînemaya Kurdî ye ku bi fîlmên xwe ve li hemû cîhanê tê naskirin.
Derhêner, senarist, wênesaz û nivîskarê navdar ê kurd Hiner Saleem yek ji sînemagerên herî serketî yên Sînemaya Kurdî ye ku bi fîlmên xwe yên wekî “Dol”, “Kilomètre Zéro”, “Vodka Lemon” û “Warê Min ê Îsota Şêrîn” ve tê naskirin.
Di fîlmên Korkîyî de; mijarên netewî, newekhevîya zayendê, çînî bi awayekî sereke xwe didin der, û derhêner, di herikîna fîlmên xwe yên derasayî de; çîrokên bindest, xizan û kedkarên gelê xwe nîşan dide.
Neh berhemên çavkanî û bingehîn ku li ser warên sînema, şano, wênesazî, muzîkê hatine nivîsandin, ji aliyê Komeleya Akademiya Sînemayê ya Rojhilata Navîn ve ji bo zaravayên Kurmancî û Zazakî Kurdî yên Kurdî hatibûn wergerandin ku di sala 2015’ê de hatibû weşandin.
Ziman û peyvan jî wekî her tiştî di nav guherîneke domdar de ne, weke encama xwezaya jiyanê diguherin û vediguherin, û li gorî şert û mercên cîhanê teşe digirin. Li ser cîhanê ti tiştî wekî berê namîne û encama dîyalekîkê ye ku her tişt bi demê re, wekî peleke payîzê na jî pitikeke/î nû hatiye cîhanê, diguhere û vediguhere, xwe nû dike û şikileke nû digire û geşedana xwe didomîne.
Nivîskar Jack London berhemên xwe bi fikr û ramanên sosyalîst, meteryalîzma dîrokî û darwînîst ve afirandine. Ango London nivîskarekî rastîbîna civakî ye û di berhemên xwe de, bi nêrineke dîyalektîk; qala jiyan û pirsgirêkên mirovên karker, rêncber û bindestan kiriye û rengê xweza, hez û û kolanên jiyanê nexşandine û bûye hilm û dengê rastînê.
Wê demê Agnès Varda û nivîskarên kovara “Cahiers du Cinéma” hêj hev nas nekiribûn û lê di yekem fîlmê Vardayê de rê û şertên rêbaza Pêla Nû ya Frensayê (kovara Cahiers du Cinéma girêdayî vê rebazê bû) hebû.
