Dursun Ali Küçük Kürt siyasetçi ve yazar Fuat Önen’le Kürtler arası birlik ve Ulusal Kongre üzerine bir söyleşi yaptı. Rewşenbir sitesinde yayınlanan söyleşiyi ilgiyle okuyacağınızı düşünüyoruz.
“Mevcut devlet sınırlarını kutsayan PKK’nin aynı anda dört parça katılımlı ulusal kongre çağrısı yapmasının kendi kitlesi içinde de geniş kitleler arasında da sorgulanmaması talebin değilse de ulusal birlik bilincinin geri seviyesine işarettir.”
“Şu anda ulusal mücadelemiz bakımından acil önemi olan Kürdistan’ın güneyinde bağımsızlık hedefli bir ulusal birliktir.”
“Kürdistandaki siyasal ortam muhasebe kurumlarından yoksundur. Bu bakımdan en avantajlı olan Güney’de bile kurumsallaşma çok geri seviyededir.”
Rewşenbir / Dursun Ali Küçük
1-Kürdistan Ulusal Kongresi geçmişten de dersler alınarak somut olarak nasıl toplanabilir? Ulusal birlik belli düzeyde sağlanmadan ulusal bir kongre mümkün mü?
C.1-Geçmişten ders almak, Kürdistan’daki siyasi aktörlerin genellikle uzak durdukları bir eylem türüdür. Modernite öncesi kurumlarımızın (aşiret meclisleri, rîsıpi heyetleri,aşiret konfedereasyonları, mirlikler) bu konuda modernite dönemindeki partilerimizden daha işlevsel olduklarını düşünüyorum (bu işlevselliğin yerel kaldığını unutmadan). Bunun temel nedenini Moderniteyi, işgal şartlarında, jenosidal bir hücum altında, işgalcinin diliyle yaşamakta aramalıyız. Ulusal Birlik ve Ulusal Kongre modern kavramlardır ve yine modernitenin sağladğı güçlü üst aidiyetlere (ulus,ülke aidiyeti) dayanır. Jenosidal hedefli bir moderniteye maruz kalmak bu üst aidiyetlerin oluşup güçlenmesini engellerken, alt aidiyetlerin (aile, aşiret, yöre) kendisini modern biçimle (parti) sürdürmesine yol açmıştır. Gerçek bir ulusal kongre toplanmasının önündeki en ciddi engelin güçlü alt aidiyet ve zayıf üst aidiyet olduğunu söylemeye çalışıyorum. Buna benzer ikinci bir neden de üst iktidar (merkezi iktidar) talebinin zayıflığı ve alt iktidar talebinin (kanton, otonomi, federasyon) güçlü olmasıdır. Bunun da tarihsel,sosyolojik nedenleri vardır ve bu roportajın kapsamına sığmaz. Ulusal Kongre, Ulusal Birlik üst, merkezi iktidar talebinin kurumları, kavramlarıdır. Partiler arasında sağlanacak bir ulusal birlik platformu (cephe, konferans, kongre) temsili olacaktır. Başta bu partilerin kitleleri olmak üzere Kürdistani kitleler içinde bu talebin güçlenmesi bu süreci hızlandıracaktır. Mevcut devlet sınırlarını kutsayan PKK’nin aynı anda dört parça katılımlı ulusal kongre çağrısı yapmasının kendi kitlesi içinde de geniş kitleler arasında da sorgulanmaması talebin değilse de ulusal birlik bilincinin geri seviyesine işarettir.
2-Kürdistan Ulusal Kongresi herkesi bağlayacak ve herkesin katılımını sağlayacak ortak amacına kısaca değinir misiniz?
C.2-Herkesi bağlayacak kararlardan kast edilen bu kongreye katılan parti, grup, çevre ve şahsiyetler olmalıdır. Bu katılımcılar üzerinden geniş Kürdistani kitlelerin de kendilerini bu kararlara bağlı sayacağı varsayılmış olmalıdır. Bana göre özellikle parçalar üstü bir Ulusal Kongre’yi mümkün ve meşru kılacak olan hedef Kürdistan’ın bağımsızlığı ve birliği hedefidir.
3-Kürdistan ve Kürtler için ortak bağlayıcı değerlere ve kararlara ulaşmanın pratik adımları nasıl atılabilir?
C.3-Şu anda ulusal mücadelemiz bakımından acil önemi olan Kürdistan’ın güneyinde bağımsızlık hedefli bir ulusal birliktir. Öncellikle YNK ile PDK arasında ama diğer partileri de kapsayan bir birlik hayati önemdedir. Maalesef PDK, YNK, Goran, Yekgirtu ve Komelanın katılımıyla oluşturulan ulusal birlik hükümeti bir ulusal program ve ulusal politika oluşturamadan dağıldı ve 2 yıldır ulusal meclis işlevsizdir. Kürdistan’ın Güney ve Batı parçalarının birliği de güncel ve önemli bir sorunumuzdur. Güneyde Bağımsızlık hedefli bir ulusal birlik bu sorunun çözümüne de katkı sağlayacaktır. Kürdistan’ın doğusundaki ulusal birlik ve ortak mücadele cephesi arayışları önemlidir. Kuzeyde Türkiye’ci dalganın geriletilmesi ve ulusal hedefli güç birliği arayışlarını geliştirmek de önemlidir. Bütün bu alanlarda atılacak adımlar gerçek bir ulusal kongre toplamayı daha mümkün hale getirecektir.
4-Partiler Kürdistan Ulusal Kongresi çağrıları yapıyorlar, sonra unutuyorlar… Bildiri ve çağrıyla sınırlı kalıyor. Neden?
C.4-Kürdistan’daki siyasal ortam muhasebe kurumlarından yoksundur. Bu bakımdan en avantajlı olan Güney’de bile kurumsallaşma çok geri seviyededir. Bu nedenledir ki örneğin 14 yıldır tek bir ulusal ordu kurulamamasının nedenleri hakkında, böyle bir kurumun hazırladığı bir rapora sahip değiliz. Ya da 2 yıldır parlamentonun kapalı olmasının nedenleri hakkında. Bu nedenle sık sık sıfırdan başlandığı söylenir durulur. Yaşanılanlar muhasebe edilerek derse, tecrübeye dönüştürülmüş olsa 200 yıla yaklaşan bir ulusal özgürlük mücadelesine sahip bir ulusun fertleri sıfırdan başlama duygusuna kapılmazlar.
Sayfa sınırlamasına dikkat ederek bitirirken, gerçek bir ulusal kongre ile 2009-2015 yılları arasında gündemleşen Kürdistani Konferans, Kürdistani Kongre çalışmalarını biribirinden ayırdığımı söylemeliyim. ‘2009-2015 konferans çalışmaları başta TC olmak üzere işgalci devletlerin manipülasyonlarına açık ve özel olarak İmralı üzerinden PKK’nin silahlı mücadelesini durdurmaya dönük çalışmalardı. Bir ölçüde de Türkiye ile İran devletlerinin çatışma ve uzlaşmalarına sahne olan çalışmalardı. Bu o kadar ileri boyutlara vardı ki işgalci devletlerin de bu konferans, kongrelere davet edilmeleri önerildi. Bu vesileyle Ulusal Kongre’nin toplanamamasının bir nedeninin de işgalci devletlerin gerek doğrudan gerekse de Kürdistan siyasal grupları üzerindeki manipülasyonları olduğunu söylemiş oluyorum.
Gerçek Ulusal Kongre Kürdistan ulusal özgürlük, ulusal kurtuluş, bağımsızlık mücadelesinin yol ve yöntemlerini tartışıp, eşgüdüm sağlayacak bir kurum olmasının yanında; Kürdistanlıların birlikte yaşama hukukunun cisimleşmiş ifadesi olacaktır. Ulusal Kongre, devletsizliğin yol açtığı boşluğu doldurmaya çalışan bir kurum olarak, devletleşmeyi hedeflemelidir.
Fuat Önen, 15 Şubat 2017
Rewsenbir
