Sinan Çiftyürek / Yazarın diğer makaleleri için tıklayınız
ABD/Batının tırmandırdığı Ukrayna gerilimi, Rusya’nın işgaliyle savaşa dönüştü ve nereye varacağı belirsiz. Çünkü tarafların hedefleri var ama alacakları sonuçların ucu açık. Süreç bölgesel, küresel olarak çok şeye gebe.
Rusya 150 bin askerle Ukrayna’yı üç cepheden kuşatarak girdiği stratejik ikilemle; ya Batı’dan Ukrayna’yı NATO’ya almama sözünü alacaktı ya da kuşatmayı işgale dönüştürecekti. ABD geri adım atmayınca Rusya işgale girişerek, NATO’nun genişleme ısrarına ve bıkkınlık veren “Ekonomik ambargo” silahına rest çekip “buyurun buradayım” dedi. Minsk-I ve II Anlaşması bitti. Rusya, Donetsk ve Lugansk’ın “bağımsızlığını” tanıdı yani resmen ilhak etti. Donetsk ve Lugansk sokaklarında Rus bayraklarıyla Putin’in kararının kutlaması ne kadar “bağımsız cumhuriyet” olduklarını açıklıyor. Putin Güney Osetye, Abhazya ve Kırım’ın ardından iki özerk bölgeyi daha ilhak etti.
Mesele şudur; ABD/Batı emperyal “çıkarları” için yeni güç denklemi ve düzen arayışıyla Ukrayna’yı NATO’ya almak istiyor. Rusya ise “NATO beni kuşatıyor” gerekçesiyle Afganistan, Gürcistan şimdi de Ukrayna üzerinden karşı duruyor. Bu emperyal hegemonya savaşında kabak Ukrayna işçi emekçilerinin başına patladı. Fransa, ABD, İngiltere, Almanya… vatandaşlarına “Ukrayna’yı terk edin” deyip boşalttılar. Peki yollara düşen Ukrayna halkı nereye gidecek?
Krizin Ukrayna ve Rusya’yı aşan sonuçları olacak!
ABD ile Rusya’nın tutumları savaşın seyrini belirleyecek fakat Ukrayna krizinin, Kürdistan dahil bölgesel, küresel sonuçları olacağı açık. Avrupa’da hatta küresel düzeyde ittifak ve güç dengelerinde yeni sonuçlar üretebilir. ABD ve Rusya’nın bu açıdan hedefleri var. Türkiye’nin NATO ile hareket etmesi ise Rusya’nın Güney Kafkasya, Rojava Kürdistanı-Suriye ve Libya’ya uzanan yeni hamleleri gelebilir. Özetlersek:
Ukrayna eski Ukrayna olarak kalmayacak!
Moskova “Ukrayna’nın denazifikasyonunu yapacağız” diyerek hedefi açıkladı. Hedef Kiev’de yönetim değişikliğini gerçekleştirip ilk egemenlik halkası içine almak. Putin, gerekçe olarak da “Ukrayna dışarıdan kontrol ediliyor…kukla rejimle yönetilen bir ABD sömürgesi” diyerek Zelenskiy iktidarını hedef aldı. Ukrayna’nın Rus yanlısı “Yaşam İçin Muhalefet Platformu” da gecikmeden “barışı sağlama ve Donbass’ı geri kazanma görevinde başarısız olan hükümet istifa etmeli, Zelenskiy hükümetinin yenilgisi ülke için bir yenilgi olmamalı” dedi. Ayrıca Kharkiv’den Odessa’ya inen hattın Doğusunu kopartıp Ukrayna’nın Karadeniz’le bağını kesmek de Rusya’nın hedefinde. Bu gerçekleşirse Ukrayna, Rusya ile ABD arasında bölünecek. Diyelim ki Putin, Rus yanlısı bir yönetimi Kiev’de iş başına getirmeyi başardı peki Kırım ve Donbass meselesini hangi çerçeveye oturtacak? Rus yanlısı muhalefet ne diyecek? Putin “Ukrayna Rusya için sadece komşu değil aynı zamanda tarihinin bir parçası. Ukraynalılar akrabalarımız” demekle emperyal hedefini örtemez. Putin bu işgal ile hedeflerini başarsın-başarmasın kendi sonunu hazırlayabilir. Yıllardır muhalefetin yapamadığını, Ukrayna’da uzun bir yıpranma savaşı ile içeriden kaybedebilir.
Putin, Ukrayna’yı Rusya’nın “zayıf karnı” görüyor.
Napolyon’un 24 Haziran 1812 Rusya seferi, Nazilerin 22 Haziran 1941 SSCB işgal harekatı genelde Rusya’nın Batısından özelde Ukrayna üzerinden başladı. İlginçtir Harekatların başlangıç ayları ile çekilme-yenilgi ayları (14 ve 5 Aralık) aynı! Putin tarihin izinde yürüyerek “Rusya’ya saldırı Ukrayna’dan yapılacak” diyor ve ekliyor; “Ukrayna’nın NATO’ya kabul edilmesi Rusya’nın güvenliğine doğrudan tehdit”, “Bize NATO’nun genişlemeyeceği yönünde söz verilmişti ama tersi yapıldı”!
Rusya yıldırım harekatıyla Ukrayna işgalini sürdürürken, ABD/Batı ise bocalarken coğrafyanın siyasete etkisini de yaşıyorlar. Putin, Ukrayna’yı işgale girişirken geçmişte Belarus, Rusya ve Ukrayna’yı içeren Kiev Dükalığını Rusya tarihinin parçası görüp arkalıyor. Yani “Ukrayna ortak tarihim” derken ABD/Batı; Kem kum “ekonomik yaptırım” diyor ama “Ekonomik yaptırım” meselesinde de “Geçti Bor’un pazarı sür eşeği Niğde’ye” derler ABD’ye. Çünkü ABD ekonomik olarak 1950 hatta 70’lerin ABD’si değil. Ekonominin kalbi başta Çin artık Asya’da atıyor. Zaten savaşın nedeni de Asya üzerinde egemenlik kurmak değil mi?
Rus işgali Kiev kapılarına dayanınca Zelenskiy “Yalnız bırakıldık” dedi ve ekledi; “Bugün 27 Avrupalı lidere Ukrayna’nın NATO’ya katılıp katılmayacağını direkt sordum. Herkes korkuyor. Cevap vermiyorlar” diyor! ABD’ye gelince Biden NATO kendi üyesi olmayan Ukrayna için savaşmayacağını zaten söylemişti. Peki Bay Zelenskiy sırf ABD istedi diye niye illa NATO’ya girmek istedin? Niye Ukrayna ve Dünyayı savaşa sürükleyenlerin aracı oldun?
Özetle Rusya, dün Gürcistan bugün Ukrayna üzerinden NATO’nun daha fazla Doğu’ya genişlemesini durdurdu. Buradan kalkarak Putin, saldırı karşısında savunma savaşını yürütüyor denilemez çünkü Çarlık Rusya’sı coğrafyasına yeniden dönmek gibi emperyal hedefleri var.
ABD/Batı’nın hedefi,
ABD, Doğu Avrupa ve Baltık eski sosyalist ülkelerin ardından Gürcistan ve Ukrayna’yı da NATO’ya alıp Rusya’yı Batı ve Güneybatıdan kuşatarak Asya üzerindeki egemenlik savaşında etkisiz kılmak istedi ki bunu 30 yıldır sürdürüyor. Ukrayna krizi üzerinden de AB’yi tekrardan şemsiyesi altına almak, NATO üyesi olan ülkelere “iyi ki üye olduk Rus saldırısına karşı korunuyoruz” dedirtebilmek de vardı. Bunu kısmen başardı ama Rusya son hamle ile NATO’nun Doğuya genişlemesini noktaladı.
Krizin diğer sonucu ABD ile Rusya arasında sıkışıp silikleşen AB bir kez daha gönüllü değil korkuyla ABD korumasına sığınmış olabilir ama bu devam etmeyecek zira Avrupa yeni güvenlik arayışlarına girecek. Hem coğrafya hem ekonomik, siyasi çıkarları gereği Rusya ve Çin yani Asya ile yeni güvenlik arayışına girebilir çünkü NATO’nun kendisini koruyamayacağını görüyor. Almanya her ne kadar ABD basıncıyla Kuzey Akım-2 Gaz Hattı Projesini durdursa da Rusya ile gerilimden yana değil ve bu nedenle Ukrayna’ya silah satışını durdurdu.
Çin ile Rusya’nın “Asyalılar İttifakı” derinleşebilir.
ABD’nin, Ukrayna’ya sağlayacağı silah ve mali destekle Rusya’yı uzun bir işgal savaşında zayıflatıp çökerterek Çin’in kuşatılmasında köpeksiz köyde değneksiz dolaşmak hedefi de tam tersine sonuçlar üretebilir. Çünkü ABD uzun Ukrayna savaşıyla Rusya’yı yıpratmayı hedeflerken kendisi de yıpranabilir ve Çin aradan sıyrılıp Küresel güç tahtına oturabilir! Asya savaşının ağırlık merkezini Çin’e kaydıran ABD, tetiklediği Ukrayna gerilimi ile Rus-Çin yani Asyalılar ortaklaşmasını derinleştirirse beklemediği sonuçlarla yüzleşebilir. Mesela Çin “benim Rusya’dan neyim eksik O her gün bir özerk bölgeyi kendine katıyor ben de Taywan meselesini kökten çözeyim” diyebilir!
Ukrayna üzerinden Kürdistan’a sömürgeci-ırkçı göndermeler!
Ukrayna savaşının Kürdistan’a yansıyacağının işaretleri var. Şimdiden Kürt siyasetine “Gördünüz mü güvendiğiniz dağlara kar yağdı” deyip elini ovuşturan, tehdit savuran sömürgeciler ve politikasını “Kürt anasını görmesin” üzerine kuran ırkçılar hareketlendi.
Suriye rejimi, Rojava Özerkliğini bile “Suriye’yi bölmek” olarak görüp reddederken “Donetsk, Lugansk halk cumhuriyetleri ile ortak çıkar çerçevesinde ilişki kurmaya hazırız” deyip tanıdı! Türk siyaset yorumcuları, Özerk Rojava ve Kürdistan Bölgesel Yönetime; Ukrayna’da yaşanan Rusya ile ABD pratiğini hatırlatıp “ayağınızı denk alın” demeye başladılar. HDP’nin 3. Yol hedefiyle Türkiye sosyalist hareketiyle kurmak istediği Demokrasi ittifakına da yansımaları olabilir. Çünkü sosyalist hareketin belli bir kesimi antiemperyalizmi bugün daha çok Özerk Rojava ve KBY üzerinden okuyorlar.
Kürt halkının ulusal özgürlük mücadelesini emperyalizm gölgesi altına almaya çalışanlar bilsinler ki; Kürtler özgürlük ve bağımsızlık mücadelesine ABD, Rusya, İngiliz… emperyalizmine bel bağlayarak yola çıkmadı! Yakın tarihten iki örnek; Kobani özgürlüğü için yaşamlarını feda eden binlerce gencin yarattığı devrimci ruh ile Kürdistan Bölgesi bağımsızlık referandumunda açığa çıkan halkların iradesine baksınlar!
Çağrımız; başta iki Federal Kürdistan Yönetimi Kürt siyaseti bu tehdit iklimini iyi okumalı! Ukrayna savaşı üzerinden yaşanacak Rus-ABD gerilimi sonuçlarına ulusal birlikle hazırlanmalı. Çünkü coğrafyanın siyasete etkisini Kürt siyaseti halen ağır yaşıyor. Parçalanmış Kürdistan parçalı siyaset üretiyor!
Ukrayna sorunlarını, Rusya’nın tehdidi ve NATO koruması olmadan çözen bağımsız bir devlet olursa çözer. Ayrıca kendi tarihine aynayı tutarak illa da Batının bir parçası olayım hayalinden vazgeçmeli.
Yeni Yaşam gazetesi
