Son dönemde maaşlarını, tazminat haklarını alamamaktan kaynaklı eylemlerde artış yaşanıyor. İşçiler, iflas-konkordato ilan edip kayıplara karışan patronların, taşeron şirketlerin yakasını bırakmıyor, haklarını almak için mücadele ediyor.
Krizin giderek derinleşmesiyle birlikte devlet ve patronların işçi sınıfına yönelik saldırıları da arttı. İşçiler, bu saldırılara farklı biçimlerde eylem ve direnişlerle karşılık vermeye devam ediyor.
Son dönemde maaşlarını, tazminat haklarını alamamaktan kaynaklı eylemlerde artış yaşanıyor. İşçiler, iflas-konkordato ilan edip kayıplara karışan patronların, taşeron şirketlerin yakasını bırakmıyor, haklarını almak için mücadele ediyor.
Anayasal haklarını kullanarak sendikaya üye olmalarının ardından işten atılan işçilerin direnişleri de kararlılıkla devam ediyor. 500’üncü, 300’üncü günlerinde olanları var.
Biten ve başlayan grevler var. KHK’larla işten atılan işçilerin mücadelesi başka bir alan. Tüm bunlarla beraber; ‘krizin bedelini krizi çıkaranlar ödesin’ faaliyetleri de devam ediyor.
Tamamına vakıf olmak mümkün değil, her gün mutlaka bir yerlerde bir eylem, gelişme yaşanıyor. İşçi gazetesi emekçilerinin erişebildikleri kadarıyla güncelleyerek derlediği işçi mücadelelerini belli başlıklar altında özetleyerek paylaşıyoruz.
GREV
● İZOCAM GREVİ: Türkiye’nin 500 büyük sanayi kuruluşu arasında yer alan İzocam Ticaret ve Sanayi’nin Kocaeli’nin Dilovası ve Mersin’in Tarsus ilçelerindeki fabrikalarında, toplu sözleşme görüşmelerinde anlaşma sağlanamaması üzerine 18 Ocak’ta başlayan grev 11’nci gününde kazanımla sonuçlandı. Kristal-İş sendikası ile İzocam yönetimi arasında varılan anlaşmaya göre 2019 yılında toplam 350 TL iyileştirme zammı, ücretlere yüzde 13, sosyal haklara yüzde 60 oranında zam yapıldı. Senede 4 ikramiye hakkı kazanan işçilere geçmişe dönük ise 7 bin lira ödeme yapılacak. Örgütlenme sürecinde işten atılan 3 işçi ise geri alınmadı. Bu işçilere kıdem ve ihbar tazminatları yanında 18 aylık maaş tutarında ödeme yapılması kararlaştırıldı. (29 Ocak 2019)
● İZBAN GREVİ: İzmir’de, şehir içi banliyö hizmeti veren Büyükşehir Belediyesi’ne bağlı İZBAN’da 10 Aralık 2018’de başlayan grev, 32’nci gününde Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın imzaladığı kararnameyle yasaklandı. AKP/Saray rejimi, bu yasaklamayla beraber 16’ncı işçi grevini yasaklamış oldu. Grevin yasaklanması sonrasında sendika ile şirket bürokratları arasında sözleşme imzalandı. İşletmenin daha önce verdiği, 2 yıllık toplamda yüzde 26 zam teklifi, sendika tarafından kabul edildi. (21 Ocak 2019)
● METRO VE TRAMVAY A.Ş GREVİ: İzmir Metro ve Tramvay işletmesinde alınan grev kararı son anda anlaşmaya varılması üzerine başlamadan sona erdi. Bu işletme de İzmir Büyükşehir Belediyesine ait ve Demiryol-İş sendikası yetkili… Şirket ile sendika yetkilileri arasında yapılan görüşmede, yüzde 25 zam, seyyanen 700’er TL ve 106 gün ikramiye konusunda uzlaşmaya varılarak toplu iş sözleşmesi imzaladı. (11 Ocak 2019)
● KARTAL BELEDİYESİ’NDE GREV KARARI: DİSK Genel İş Sendikası ile İstanbul Kartal Belediyesi’nin yürüttüğü toplu sözleşme görüşmeleri ara bulucu sürecinin anlaşmazlıkla sonuçlanması üzerine grev kararı alındı. Karar, 4 Ocak’ta belediye şirketi KARTURSAŞ işyerlerine asıldı… İşçiler, komşu belediye Maltepe’de kazanılan hakları emsal gösteriyor. Genel-İş Sendikası, yine CHP’li Maltepe Belediyesi ile imzaladığı toplu sözleşmede haftalık 45 saat çalışma süresinin 40 saate düşürülmesi, her kıdem yılına 3 TL kıdem zammı, 1 Mayısta ücretli izin ve ikramiye gibi ek kazanımlar sağlamıştı. Kartal Belediye yönetimi ise, tıpkı İzmir’de olduğu gibi işçileri AKP’ye hizmet etmekle suçluyor. (05 Ocak 2019)
HAKLARI İÇİN EYLEM YAPAN İŞÇİLER
● REAL MARKET İŞÇİLERİ: Real Marketlerin hileli iflas ilanına karşı işçilerin Nakliyat İş sendikası öncülüğündeki hak arama mücadelesi sürüyor. İşçiler, alacaklı oldukları şirketin yan kuruluşları olan Metro Marketler ve Media Markt mağazalarında kasa kilitleme eylemleri ve mağazaların önünde basın açıklaması eylemleri yapıyor. (20 Ocak 2019)
● MAKRO MARKET İŞÇİLERİ: Yine Nakliyat İş öncülüğünde, konkordato ilanıyla işsiz kalan ve tazminatları gasp edilen Makro Market işçilerinin mücadelesinde ilk kazanım sağlandı. İşçilerinin büyük bir çoğunluğunun yıllık izin paraları Migros’un Makro Marketler için ödediği paradan aktarılarak 22 Ocak’ta işçilerin hesabına yatırıldı. İzin paraları ödenmeyen az sayıdaki işçiler için ise görüşmeler devam ediyor. (23 Ocak 2019)
● ANKARA GÜLVEREN TOKİ İŞÇİLERİ: Yaklaşık 2 yıldır ödenmeyen ücretleri için Ankara’nın Mamak ilçesinde bulunan Gülseren TOKİ Konutları şantiye önünde 2 aydır direnen TOKİ inşaatı işçileri kazanım elde etti. İşçilerin alacaklarının nakit olan kısmının tamamı 25 Ocak’ta ödendi. Kazanımları sonrasında konuşan işçiler, “Direnmek güzeldir. Direnmeseydik kazanamazdık” dedi… Direnişleri süresince çok kez polis saldırına uğrayarak gözaltına alınan, defalarca para cezası yazılan işçiler, tüm baskılara karşı, kendilerini meclis kapısına zincirleme dahil, çeşitli eylemlerle haklarını aramaktan geri durmamışlardı. (26 Ocak 2019)
● OKMEYDANI HASTANESİ İŞÇİLERİ: Hastanenin ek bina inşaatında çalışan İnşaat-İş sendikası üyesi taşeron işçilerinin, ödenmeyen maaşları ve gasp edilen hakları için başlattıkları eylem sonuç getirdi. Defalarca verdiği sözü tutmayarak işçileri oyalayan ana firma Taş Yapı, işçilerin şirketi teşhir eden sürekli eylemleri nedeniyle haklarını ödemek zorunda kaldı. (21 Ocak 2019)
● BAŞAKŞEHİR ŞEHİR HASTANESİ İŞÇİLERİ: İstanbul İkitelli’de yapımı devam eden Başakşehir Şehir Hastanesi inşaatında çalışan 4 bin işçi “yönetim istifa” sloganlarıyla yetersiz ve kötü yemek verilmesini protesto etti. Eylem hakkında açıklama yapan Dev Yapı İş sendikası, yapılan güçlü eylem sonrasında şirketin talepleri karşılama sözü verdiğini, ertesi gün seçilmiş işçi temsilcileri ile firma arasında yapılan görüşmede taleplerin belli oranda karşılandığını belirtti. (21 Ocak 2019)
● UZEL TRAKTÖR İŞÇİLERİ: Son dönemde hakları için mücadele eden işçilerin artmasından etkilenen Uzel işçileri de hakları için harekete geçti. Tam 10 yıl önce, İstanbul Topçular’da bulunan Uzel traktör fabrikasının kapanması üzerine tazminatsız olarak işten atılan 1500 işçi, haklarını aramak için eylem başlattı. Pazar günleri toplanabilen işçiler, Nakliyat-İş sendikasının desteğiyle her hafta terkedilmiş fabrika binası önünde eylem yapıyor. (27 Ocak 2019)
● TANK-PALET İŞÇİLERİ: Sakarya’da bulunan Tank-Palet fabrikasının özelleştirilme kararına işçilerin tepkisi sürüyor. İşçilerin üyesi olduğu Harb-İş sendikası imza kampanyasını sürdürürken 19 Ocak’ta Türk-İş’in de destek verdiği kitlesel bir miting düzenlendi. Fabrikanın bizzat Erdoğan’ın isteğiyle Ethem Sancak ve Katar’lı ortağına ait BMC’ye satıldığı netleşmiş gibi… (20 Ocak 2019)
● ETİ GÜMÜŞ İŞÇİLERİ: Kütahya Gümüşköy’de bulunan Eti Gümüş maden işleme fabrikasında işten çıkartılan yaklaşık 900 işçi, 3 aylık maaş alamadıklarını belirterek eylem yaptı. Kent merkezinde gerçekleştirilen eylemde mağduriyetlerinin bir an önce giderilmesini isteyen işçiler, fabrikada sadece 30 işçinin kaldığını, işyerinin kapanma tehlikesiyle karşı karşıya olduğunu ifade etti. (13 Ocak 2019)
● EKSEN MAKİNE İŞÇİLERİ: Gebze Tavşanlı Kömürcüler Organize Sanayi Bölgesindeki Türk Metal’in örgütlü olduğu Eksen Makina’da kıdem tazminatları ve üç aylık ücretleri ödenmeyen işçilerin başlattığı direniş sonuç verdi. Çoğunluğu kadın olan işçiler, ücretlerin bir kısmının yatırılması üzerine iş başı yaptı. (17 Ocak 2019)
● NURSAN METALURJİ İŞÇİLERİ: 9 Aralık 2015 tarihinde üretimi durdurduktan sonra bir daha açılmayan Hatay Payas Organize sanayi sitesinde bulunan Nursan isimli metalurji fabrikasında çalışan yaklaşık 900 işçi, maaş ve tazminat hakları ödenmeden işsiz kaldı. Fabrika önünde toplanan 100 işçi, sorunlarının çözümü için yardım istedi. (05 Ocak 2019)
● BOZÖYÜK VİTRA İŞÇİLERİ: Bozüyük OSB’de bulunan Vitra’da çalışan işçilerin bir bölümü, istedikleri zammı alamadıklarını söyleyerek fabrika yönetimi ve sendikayı protesto etti. Eylem üzerine 5 işçinin işine son verilince işçiler bu kez arkadaşları için eylem yaparak, patron yanlısı dedikleri sendikacıları protesto ettiler. (09 Ocak 2019)
● MURGUL ETİ BAKIR İŞÇİLERİ: Artvin’de, Murgul Eti Bakır AŞ’de karşılanmayan talepleri nedeniyle fiili grev yaptıkları için işten atılan ve işe iade davasını kazanan Eti Bakır işçileri, işletme müdürünün önünü kesip şirketi protesto edince gözaltına alındılar. 24 Ocak’ta mahkemeye çıkarılan işçilerden Köksal Eraydın, Arif Arslan, Selçuk Kamiloğlu tutuklandı. Cem Balcı, Cenk Yılmaz, Murat Öztürk ve Ömür Yılmaz ise denetimli serbestlik ile bırakıldı. Tutuklu işçiler ilçe halkının büyük tepkisi ve kamuoyu baskısı nedeniyle 28 Ocak’ta serbest bırakıldılar. (29 Ocak 2019)
● ODS İŞÇİLERİ: Kayseri Ortadoğu Döküm Fabrikası (ODS) işçileri 3 aydır ücretlerini alamadıklarını belirterek iş bıraktı. Evlerine ekmek dahi alamaz duruma düşürüldüklerini ifade eden işçiler, üyesi oldukları Birleşik Metal-İş’in şube yönetimine de tepkili. Fabrikada köle muamelesi gördüklerini söyleyen işçiler, sendikacıları çağırdıklarını ve gerekirse uzun süreli bir grevi göze aldıklarını aktardı. (29 Ocak 2019)
● BELEDİYE İŞÇİLERİ: DİSK’e bağlı Genel-İş Sendikası örgütlü olduğu tüm bölgelerde verilmeyen hakları için eylem başlattı. Hükümetin 696 sayılı Kanun Hükmünde Kararname (KHK) ile “kadro” hakkı tanıyarak belediye şirketlerine geçişini sağladığı işçilere dolaylı olarak taşeron işçi muamelesi yapıldığının ifade edildiği eylemlerde, hükümete sözünde durması çağrısı yapıldı… “Kadro hakkımız söke söke alırız!”, “Sefalete teslim olmayacağız!” sloganlarının atıldığı eylemlerde; enflasyon farklarının ödenmesi, gerçek kadro statüsünün tanınması ve toplu sözleşmeden yararlanmayı engelleyen hukuki çarpıklığın giderilmesini istediler. İşçiler, taleplerin karşılanmaması hailinde mücadelenin daha da yükseltileceği mesajı verildi. (25 Ocak 2019)
SENDİKA HAKKI İÇİN SÜREN DİRENİŞLER
● FLORMAR DİRENİŞİ: Petrol-İş sendikasının örgütlendiği Flormar fabrikasında, sendika üyeliği nedeniyle işten atılan işçilerin direnişi 8’nci ayını geride bırakıyor. Kara kışa rağmen geri adım atmayan işçiler, kaymakamlığın keyfi çadır ve soba yasakları nedeniyle zor günler yaşasa da, ilk günkü gibi kararlılıklarını koruyor. Fabrika patron tarafından adeta cezaevine dönüştürülmüş. İşçilerse moral ve neşelerinden bir şey kaybetmiş değil. Sendika hakkı için sürdürülen direnişlerin en büyüğü konumundaki Flormar’da, işçiler, kendileri kazanırsa işçi sınıfının kazanacağını bilerek direniyor… Direnişe destek ziyaretleri devam ederken, çeşitli yerlerde Flormar mağazaları önünde boykot çağrıları da sürüyor. (28 Ocak 2019)
● CARGİLL DİRENİŞİ: Bursa Orhangazi ‘de bulunan Cargill Fabrikasında 14 işçinin, Tek-Gıda iş Sendikasına, üye oldukları için işten atılmaları üzerine başlayan direnişleri sürüyor. 300 güne yaklaşan direnişte, Eylül ayında İstanbul ‘a yapılan yürüyüş önemli bir köşe taşı olmuştu… Direniş ile dayanışma da sürüyor. Farklı sendika ve emek örgütü temsilcilerinin, yöredeki köylülerin dayanışması sürerken, geçtiğimiz hafta Boğaziçi Üniversitesi öğrencileri de okuldan topladıkları çay, şeker, gıda vb. ihtiyaç maddelerini paketleyerek çadıra götürdü. Anlamlı bir dayanışma örneğini de dün fabrika önüne giden direnişteki Flormar işçileri gösterdi. İşçiler hep birlikte direnerek kazanacaklarını bir kez daha vurguladılar. (30 Ocak 2019)
● BABACANLAR KARGO DİRENİŞİ: Dokuz işçinin işten çıkarıldığı Gaziantep Babacanlar Kargo’da işe geri dönme mücadelesi ve sendikal direniş sürüyor. Direniş, 500 günü geride bıraktı. (19 Ocak 2019)
● AYDIN ‘EFELER’ DİRENİŞİ: Aydın Büyükşehir Belediyesi’nde otobüs şoförü olarak çalışırken, Sosyal-İş sendikasına üye oldukları gerekçesi ile işten çıkartılan işçiler açtıkları işe iade davalarını kazanıyor. Davası kazanımla sonuçlanan Şeref Şahin’in ardından Okan Aslan, Metin Ayen ve Ümit Gündar’ın da çalıştıkları Aydın İmar Sanayi ve Ticaret AŞ’deki işlerine iadesine ve kendilerine 4 aylık maaşı kadar tazminat ödenmesine karar verildi… Ayrıca, yasal sürede işe başvurmasına rağmen, işverenin süresi içinde işe başlatmaması halinde de 4 aylık ücretin tazminat olarak işçiye verilmesi kararı alındı. (20 Ocak 2019)
● MUAYENE İSTASYONU DİRENİŞLERİ: Nakliyat İş sendikasının örgütlenme çalışması yaptığı üç ayrı araç muayene istasyonu iş yerinde, işten atılan işçilerin işe geri dönüş mücadelesi sürüyor. Muğla’da 18, Eskişehir’de 15, Urfa’daki 11 işçinin iş yeri önünde ki direnişleri devam ediyor. (29 Ocak 2019)
● TNT/FEDEX: Yine Nakliyat İş sendikasının çoğunluğu sağlayarak toplu sözleşme yapma hakkı kazandığı TNT/FEDEX lojistik firmasında yetki itirazı yaparak TİS sürecini tıkayan patron, 12 Aralık tarihinde, genel müdürlük önünde yapılan basın açıklaması ile protesto edilmişti. Sorunun çözülmemesi üzerine işçiler ve sendika yeni eylem kararları alıyor. (25 Ocak 2019)
● SİBAŞ DİRENİŞİ: Aydın’ın Söke ilçesinde bulunan, ABD ve Kanada başta olmak üzere birçok ülkeye turşu ihracatı yapan Sibaş Gıda fabrikasında sendikaya üye oldukları için işten atılan 77 işçinin direnişi 1’nci ayını geride bıraktı… İşçiler, 2018’de fabrikada örgütlenmeye başlayan Tek Gıda-İş sendikasına üye oldukları için süreç içinde parça-parça işten atılmışlardı. Fabrika karşısında kurdukları çadırda direnişlerini sürdüren işçilerin işlerine geri dönmek için açtıkları dava süreci de devam ediyor… (29 Ocak 2019)
● DHL’DE TOPLU SÖZLEŞME: Tüm Taşıma İşçileri Sendikası’na (TÜMTİS), iki yıla yaklaşan örgütlenme süreci sonunda Lojistik tekellerinden DHL Express’te toplu iş sözleşmesi imzaladı. Sendikadan yapılan açıklamada, 23 Ocak’ta imzalanan sözleşme ile sendika üyesi işçilerin ücretlerine ve sosyal haklarına birinci yıl yüzde 21 oranında, ikinci yıl yüzde 17 oranında artış sağlandı. Ayrıca 15’er günlük ücretleri tutarında dört ikramiye ve yemek, yol, evlenme, doğum, bayram, yakacak ve giyim yardımı alındı… Sendikal nedenlerle işten atılan 7 işçinin işe geri alınması kabul edilmedi. Bu işçilere çalıştıkları sürenin kıdem ve ihbar tazminatları yanında direnişte geçen süreye mahsuben 20 aylık brüt ücretleri tutarında tazminat ödenmesi ise kabul edildi. (25 Ocak 2019)
Gazete Fersude