Ortadoğu, son yılların en gergin günlerinden birini yaşıyor. ABD’nin İsrail Büyükelçiliği, Tel Aviv’den Kudüs’e resmen taşındı. Doğu Kudüs’ü kendilerine vaat edilen bağımsız devletin başkenti olarak gören Filistinliler ise öfkeli. Gazze’deki protestolarda, İsrail ateşi sonucu en az 52 Filistinli hayatını kaybetti.
Kudüs, bugün tarihinin belki de en zorlu günlerinden birini yaşıyor. Doğu Kudüs’te 1967’den bu yana devam eden İsrail işgalini yok sayıp Kudüs’ün tamamını ‘İsrail’in başkenti’ olarak tanıyan AB4D, büyükelçiliğini Tel Aviv’den Kudüs’e resmen taşıdı. ABD’nin İsrail Büyükelçisi David Friedman, törendeki konuşmasına “Bugün, Kudüs, İsrail’deki Amerikan elçiliğini açıyoruz” sözleriyle başladı.
TRUMP’TAN İSRAİL’E KUTLAMA
ABD Başkanı Donald Trump ise kararına tüm dünyadan tepki yağdığı sırada Twitter’dan bir mesaj paylaştı; Trump, elçilikteki açılış törenini Fox kanalının yayınlayacağını duyurup “İsrail için harika bir gün” tweet’ini attı.
Trump, Kudüs’teki törende yayınlanan video mesajında da ‘İsrail’in kendi başkentinin yerini belirleme hakkı olduğunu’ ve ‘ABD’nin bu karara rağmen kalıcı bir barış anlaşmasına bağlı kalmaya devam ettiğini’ savundu. Trump, Haremüşerif dahil, Kudüs’teki kutsal yerleri koruma mesajı da verdi.
ABD Başkanı, kararını protesto etmek için sabah saatlerinden beri sınırda protesto eylemi düzenleyen Filistinlilerden ve İsrail güvenlik güçlerinin gerçek mermiyle ateş ederek öldürdüğü onlarca kişiden söz etmedi.
NETANYAHU: KUDÜS’TE KALICIYIZ
İsrail Başbakanı Benyamin Netanyahu ise törendeki konuşmasında, “Bu tarihi bir gün” dedi; “Kudüs’teyiz ve kalıcı olarak buradayız” çıkışını yaptı. Netanyahu konuşmasının sonunda Kudüs için ‘İsrail’in ebedi, birleşik başkenti’ tanımını yaptı. Bu tanım, BM planı doğrultusunda bir iki devletli çözümün reddi anlamına geliyor.
12 YAŞINDAKİ ÇOCUK DAHİL, EN AZ 52 FİLİSTİNLİ ÖLDÜRÜLDÜ
Filistinliler, İsrail’in kuruluşunun 70’inci yıldönümüne denk getirilen bu kararı sabahtan bu yana protesto ediyor. Gazze sınırındaki eyleme 35 binden fazla Filistinli katılırken, Batı Şeria’da da eylemler ver.
İsrail ise bu gösterilere şiddet yoluyla yanıt verdi. Gazze Sağlık Bakanlığı, İsrail askerlerinin ateş açması sonucu en az 4 Filistinlinin hayatını kaybettiğini açıkladı. Bu kişilerden birinin 12 yaşındaki bir çocuk, bir diğerinin 21 yaşındaki bir Filistinli genç olduğu belirtildi.
1600’DEN FAZLA YARALI
İsrail gazetesi Haaretz, 448’i gerçek mermi ile olmak üzere en az 1600 Filistinlinin yaralandığını yazdı.
FKÖ GENEL GREV KARARI ALDI
Filistin Kurtuluş Örgütü, Gazze’deki ölümleri protesto etmek ve yas tutmak için yarın genel greve gitme kararı aldı.
ELÇİLİK TÖRENİNE KİMLER KATILIYOR?
Açılış törenine ABD Başkanı Donald Trump’ın kızı ve danışmanı Ivanka Trump ile elçiliğin taşınması kararının mimarı sayılan damadı Jared Kushner’in yanı sıra çok sayıda üst düzey ABD’li yetkili katılıyor. Doğu Kudüs’ü İsrail’in başkenti olarak tanımayan ve ABD’nin kararına itiraz eden çoğu AB ülkesinden temsilciler ise törene katılmayacak. Öte yandan, Amerikan müttefiki olan ve AB’nin Washington’a ortak bir tepki göstermesini engellediği bilinen Macaristan, Romanya ve Çek Cumhuriyeti temsilcilerinin törene katılıyor. Yine Amerikan müttefiki olup kendi büyükelçiliklerini de Kudüs’e taşıma kararı alan Guetamala ve Paraguay da törende devlet başkanı seviyesinde temsil edilecek.
KARAR NEDEN BU KADAR TARTIŞMALI?
Doğu Kudüs’ün, İsrail’in kurulması sonrasında Filistinlilere BM tarafından vaat edilen bağımsız devletin başkenti olması öngörülüyordu. Ancak burası, 1967’den bu yana İsrail işgali altında. Trump yönetimi öncesinde resmi devlet politikası olarak iki devletli çözümü destekleyen ABD’nin, ‘birleşik Kudüs’ü İsrail’in başkenti olarak tanıması, sadece Filistinlilerin değil, dünyanın büyük kısmının tepkisini çekti. Trump’ın bu kararı, ABD’nin tarafsızlık politikasının son bulması olarak yorumlanmış, Filistin Yönetimi Başkanı Mahmud Abbas kararı ‘yüzyılın tokadı’ olarak tanımlamıştı.
FİLİSTİNLİLER NE YAPACAK?
Törenin zamanlaması, büyük bir gerilim ihtimalini de beraberinde getirdi. 15 Mayıs, yani yarın, Filistinliler için Nekba (Felaket) Günü. Filistinliler 70 yıldır bu tarihte, İsrail’in kuruluşu nedeniyle evlerinden olan onbinlerce kişiyi anıyor, eve dönüş hakkı için protesto gösterileri düzenleyerek dünyanın dikkatini çekmeye çalışıyor. Büyük Dönüş Yürüyüşü adı verilen bu yılki protestolar Gazze sınırında 30 Mart’tan bu yana devam ederken, elçiliğin Nekba’nın bir gün öncesinde açılması nedeniyle eylemlerin alevlenmesi bekleniyor.
DUVAR
https://www.gazeteduvar.com.tr/dunya/2018/05/14/kudusun-en-zor-gunu-trumpin-elciligi-aciliyor-filistinliler-ayakta/
