Eylem Akdağ / Diyarbakır-MA
Diyarbakır’ın Bağlar ilçesinde açılışı 2013’te yapılan Jiyan Semt Pazarı’nın kapatılması için kadınlara baskı ve tehdit var. Sadece kadınların çalışabildiği pazarda sorunlar hiç bitmedi, kadınlara baskı ve saldırı her geçen gün yükseldi.
Önce 2019 yılında yapılan yerel seçimlerde AKP’li Hüseyin Beyoğlu’nun belediyeye atanmasıyla çok sayıda erkeğin pazarda tezgah açılmasına izin verildi. Ardından kadınlara ait tezgahların uzunluğu 4 metreden 3 metreye indirildi. Erkeklerin pazarda yer almasından sonra ise kadınlara yönelik sözlü ve psikolojik şiddet başladı. Kadın pazarcılar, yaşadıkları sorunlar karşısında yaptıkları başvurulardan da sonuç alamadı.
Erkekler tehdit etti
Pazarda meyve satarak geçimini sağlayan Rukiye Bakış, belediyenin erkekleri pazardan çıkaracaklarına dair söz verdiğini ancak bu sözlerin tutulmadığını aktardı. “Belediye arkamızdan iş çeviriyor. Herkes sesimizi duysun. Bunu kabul etmeyeceğiz” diyen Bakış, erkek pazarcıların kendilerini tehdit ettiğini söyledi.
Bakış, “Erkeklerin pazarına girmiyoruz. Bağlar’ın diğer taraflarında bir yer mi talep ettik? Etmedik. Onların da burada hakkı yok. Dolayısıyla burası bizim emek alanımızdır. Erkekler bizi ‘kan dökeceğiz’ diyerek tehdit ediyor. Ama bu bizim kanımız olmayacak. Hodri meydan” diyerek, yaşananlara tepki gösterdi.
Pazara da kayyum atandı
Yıllardır pazarda kurduğu tezgahla geçimini sağlayan Rabia Ataş da belediyelerde olduğu gibi pazarlarına da kayyum atandığını ifade etti. Erkek pazarcıların kendilerini tehdit ettiğini söyleyen Ataş, “Burası kadın pazarıdır. 4 yıldır burada çalışıyorum. Zorla erkekleri bu pazara getirmeye çalışıyorlar. Belediye de karar için toplantı yaptı ama sonuç yok. Her sene bizi kandırıyorlar. Artık bu ertelemeleri kabul etmiyoruz” dedi.
Ekmeğimizle oynuyor
Belediyenin bir toplantısına katıldıklarını aktaran Ataş, şöyle devam etti: “Bir de bize çiçek veriyorlar, o çiçekleri de attık. Belediye önünde ‘Direne direne kazanacağız’ dedik, bizi kandırdıklarını söyledik. Gerekirse belediye önünde çadır kurar, otururuz. Buradaki kadınların hepsi yoksul ve mağdur. Belediye kadınların ekmeğine göz dikmiş. Belediye resmen ekmeğimizle oynuyor.”
Emeğimizi kurtlara yedirmeyiz
Kurulduğu günden bu yana pazarda çalışan ve Pazar kurulduğunda böyle baskıların olmadığını ifade eden Fatma Doğan ise şunları söyledi: “Öncesinde tarlaydı. Ama yerleşim alanları oluşunca artık paraya çevrildi. Para kazanılacak seviyeye geldikten sonra da rant döndü. Emeğimizi ‘kurtlara’ yedirmeyi düşünmüyoruz. Her zaman biri sofrayı hazırlar, diğeri gelir sofradan bir parça almaya çalışır. Biz de bunu önlemek istiyoruz. Bu alanı yaratan biziz, kimse gelip sahiplenmesin. Kesinlikle kabul etmiyoruz.”
Belediyeye tepki: Bizi kandırdılar
Yıllarca kandırıldıklarını vurgulayan Fatma Doğan, belediyeye tepki gösterdi. Doğan, “Eğer belediye gerçekten kadınlara değer veriyorsa kadının haklarını korusun. Gelip iki foto çekip, iki gül dağıtıp, ‘Biz kadınların yanındayız’ demesinler. Yıllarca bizi böyle kandırdılar. Fotoğraflarını çektiler, primlerini yaptılar. Neymiş, ‘Ben kadınların arkasındayım.’ Ben niye seni görmüyorum? Her zaman tek başımıza kalıyoruz. Direnmeye gelince tek başımızayız. Sen bir soruna çare bulmadıktan sonra o sorunlar artar, birikir ve kimse de altından kalkamaz” diye konuştu.
MA
