İran’da iki ayı aşkın süre önce “ahlak polisinin” gözaltına aldığı 22 yaşındaki Kürt kadın Mahsa Amini’nin ölümüyle başlayan ve eylemlerde öldürülen kişilerin daha büyük öfkeye neden olmasıyla rejim karşıtı bir niteliğe bürünen eylemlerin en kanlı gecelerinden biri yaşandı.
Guardian’ın haberine göre dün akşam ülkenin farklı kentlerinde aralarında 10 yaşında bir çocuk ve güvenlik güçlerinin de olduğu en az 15 kişi farklı olaylarda öldürüldü.
2019’da ülkedeki akaryakıt zamlarına tepki olarak başlayan eylemler şiddetle bastırılmış, en az 1500 kişi ölmüştü. Olayların üçüncü yıldönümünde onlarca kentte öğrenciler, esnaf ve işçiler grev ve gösteriler düzenlemişti.
HUZİSTAN’DAKİ SALDIRI NEDENİYLE ÜÇ GÜN YAS İLAN EDİLDİ
İran devlet televizyonu Huzistan eyaletine bağlı İze kentinde Amini eylemleri sırasında motosikletli iki kişinin halkın ve güvenlik güçlerinin üzerine ateş açması sonucu bir çocuk yedi kişinin öldüğünü , 10 kişinin de yaralandığını duyurdu. Huzistan Başsavcısı Ali Dehkani, saldırıyla ilgili üç kişinin gözaltına alındığını açıklarken, Huzistan eyaletinde üç gün yas ilan edildi.
Ancak eylemciler saldırıyı eylemleri bastırmakla görevli gönüllü Besic milislerinin kontrolden çıkarak gerçekleştirdiğini ve aralarında babasıyla birlikte bir otomobilde oturduğu sırada vurulan 10 yaşındaki Kian Pirfalak adlı bir çocuk dahil diğer kişileri öldürdüğünü iddia ediyor.
İran devlet televizyonu ayrıca İsfahan kentinin Hane Mahallesi’nde güvenlik güçlerine motosikletlerle gelen kimliği henüz belirlenemeyen kişilerce ateş açıldığını, saldırı sonucu Besic milis güçlerinden 2 kişinin yaşamını yitirdiğini 7 polis ve bir Besic mensubunun da yaralandığını duyurdu.
KÜRDİSTAN EYLETİNDE EN AZ ÜÇ KİŞİ ÖLDÜRÜLDÜ
Isfahan’dan eylemciler arasında başka ölenlerin de olduğu belirtilerken Hengaw insan hakları örgütü Kürdistan eyaletindeki Senendec ve Kamyaran kentlerindeki eylemlere güvenlik güçlerinin gerçek mermi kullanarak yaptığı müdahalelerde en az üç kişinin öldüğünü duyurdu. Guardian’ın haberine göre toplam ölü sayısı 15 oldu.
ABD merkezli İran İnsan Hakları Aktivistleri Haber Ajansı’na göre son ölümlerle birlikte Amini eylemlerinde ölenlerin sayısı 362’ye yükseldi. Örgüte bunların 56’sı çocuk. Oslo merkezli İran İnsan Hakları Örgütü’ne göre ise eylemlerde 342 eylemci ayrıca 46 güvenlik gücü öldürüldü.
İDAM CEZASI ALAN KİŞİ SAYISI BEŞE ÇIKMIŞTI
İran’da dün açıklanan son rakamlarla birlikte eylemlerle ilgili olarak idam cezası alan kişi beşe yükselmişti.İran Yargı Erki’ne bağlı Mizan Haber Ajansı, “isyancılar ve kamu düzenini bozanların yargılanmasına devam edildiğini” ifade ederek, Tahran Devrim Mahkemesi’nin 3 kişiye daha idam cezası verdiğini duyurmuştu. Tahran’daki gösteriler sırasında “kasten öldürme niyetiyle otomobille polislere çarpan ve bir polisin ölümüne, çok sayıda kişinin de yaralanmasına neden olan bir kişinin; hayat ve vücut bütünlüğüne karşı suç işlemek, ulusal güvenliği bozmaya yol açan eylemler yoluyla yeryüzünde bozgunculuk çıkarmak ve kamu malına zarar vermek” gibi suçlardan ölüm cezasına çarptırıldığı duyuruldu.
Mahkemenin, “öldürme niyetiyle bir güvenlik görevlisine bıçakla saldırarak yaralamak, kamu düzenini bozmak ve Tahran’a bağlı Pakdeşt ilçesinde bir kamu binasını kundaklamak” suçlarından yargılanan ikinci sanığı da “devlete karşı savaş açmak” suçundan idama mahkum ettiği açıklandı.
Tahran Devrim Mahkemesi’nin verdiği diğer kararda ise “kamu malına zarar vermek ve asayişi bozmak gibi eylemlerde bulunan ve gösterilerde önemli rol oynadığı” iddia edilen bir sanık da “devlete karşı savaş açmak” ithamıyla idam cezasına çarptırıldı.
Artı Gerçek
