Günlerdir sözü edilen, kaldırılacağı veya erteleneceği söylenen tütün yasası 1 Temmuz 2020 tarihi itibarıyla yürürlüğe girdi. Yıllardır ardı ardına gelen sigara zamlarından sonra çok sayıda yurttaşın yöneldiği makarona doldurulmuş tütün satışına cezai yaptırım uygulanacak.
Yusuf Özbey / Yazarın diğer makaleleri için tıklayınız
Yasaya göre; ticari amaçla makaron veya yaprak sigara kağıdını, içine kıyılmış tütün, parçalanmış tütün ya da tütün harici herhangi bir madde doldurulmuş olarak satanlar, satışa arz edenler, bulunduran ve nakledenlere yönelik cezai uygulama yürürlüğe giriyor. Yasa gereği bu türde satış yapanlar 3 yıldan 6 yıla kadar hapis cezası ile yargılanacak. Sigara kağıtlarına tütün doldurarak veya içi tütün doldurulmuş makaronları poşetlenip satılması 26 Haziran tarihli Resmi Gazete’de yayımlanan karara göre yasak getirilmişti. Ayrıca 1 Temmuz 2021 tarihinden itibaren de Tarım ve Orman Bakanlığından yetki belgesi almadan veya bildirmede bulunmadan tütün ticareti yasaklanacak. Oysaki sadece 2019 yılında tütün de yaklaşık 50 milyar TL ÖTV vergisi elde edildi.
Sarma tütünün yasaklanmasıyla birlikte ABD şirketi Philips Morris ile İngiliz şirketi British American Tobacco (BAT) Türkiye sigara piyasasının yüzde 80’nine hakim olacak.
Adıyaman’da 40 binden fazla aile tütünden geçimini sağlıyor. Ayrıca il dışında 25 binden fazla satıcı dükkanlardan ve sokak aralarında sarmalık tütün satarak evlerine ekmek götürüyor.
Yasa bu kadar açık ve net iken iktidar partisi sanki her şey üreticinin ve satıcının lehineymiş gibi bir hava estiriyor. Kırk dereden kırk su getirerek, olan biteni örtmeye çalışıyor. Bir taraftan da Adıyaman ziraat odalarını toplayarak; “Konunun direk muhatabı olan çiftçi kuruluşu olan bizler süreci başından beri takip ediyoruz. İktidar partisi tarafından yapılan düzenlemeler sonucunda tütünün ilk defa satışının önünün açılacağını göreceğiz. Kendimizi bildiğimiz günden beri tütün için ‘kaçak’ ibaresinin olduğunu hepimiz biliyoruz. İdare edilerek halkımız geçimini bir şekilde sağlıyordu. İnanıyorum ki yapılan kanuni düzenleme ile birlikte tütün üreticilerimiz tütünlerini resmi yollarla kooperatifler aracılığıyla satabileceklerdir” şeklinde söyletiyor.
Diğer tarafta AKP il binasında toplanan parti yöneticileri, en fazla oy aldığı Adıyaman tütün üreticilerine “Değerli milletvekillerimizin katkılarıyla kooperatifçiliğe teşvik amacıyla çok önemli adımlar atıldı. Bu adımlar istismarcılara karşı son derece önemliydi. Meclisimizde yapılan son düzenlemelerle birlikte üreticilerimizin de kooperatifçiliğe geçmesiyle tütünümüz değerinde satılacaktır” diyerek henüz ne olduğu, kimler tarafında kurulacağı bilinmeyen kooperatifçilik öneriliyor.
AKP’li belediye başkanı ise; tütün parasıyla okuduğunu söyleyerek; “Bizim bu alanı boş bırakmamamız gerekiyor. Eğer bu alanı boş bırakırsak gelip doldururlar. Dolayısıyla bizim tütünle iştigal eden tüm kesimlerle sürekli iletişim halinde olmamız gerekiyor” diyor.
Evet, başkan bir yerde doğru söylüyor. Tütün üreticileri ve satıcılarının sorunlarıyla ilgilenmesek, alanı boş bırakırsak birileri gelip doldurur.
Tüm sayıların PDF formatı için aşağıdaki bağlantılara tıklayın