Türkiye Şubat ayının başından beri Rakka operasyonuna katılmak için Amerika Birleşik Devletleri (ABD) ile diplomatik ilişkiler yürütüyor ve uluslararası alanda bulduğu her fırsatı değerlendiriyor. ABD’nin desteklediği YPG öncülüğündeki Demokratik Suriye Güçleri’nin (HSD) ise, Rakka’nın şehir merkezine 4 km ve Deyre ez Zor üzerinden kente girmesine 40 km kaldı.
Güvenlik uzmanlarına göre; ABD’nin tavrı 28 Şubat’ta ABD Savunma Bakanlığı’nın Başkan Trump’a sunacağı ‘IŞID ile askeri mücadele ve Rakka planı’ndan sonra ortaya çıkacak.
“ABD’nin, YPG ve Türkiye’yi ikna etmesi gerekiyor”
6 Kasım’da Rakka operasyonu başladığında Ankara’ya sürpriz bir ziyaret gerçekleştiren ABD Genelkurmay Başkanı Joseph Dunford, HSD’nin yeterli olmadığını ifade etmişti. Onun gelişi ve Türkiye yetkililerin açıklamalarından sonra Türkiye’nin operasyona dâhil olacağı ve YPG’nin HSD’den çekileceğine dair bir algı oluşmuştu.
Fakat bu algı kısa sürede sona bulurken, Şubat ayında yeniden diplomatik ve askeri hareketlilik oldu. ABD Başkanı Donald Trump ve Cumhurbaşkanı Tayyip Erdoğan 8 Şubat’ta telefon görüşmesi yaparken, ABD’nin CIA Başkanı ve Genelkurmay Başkanı Türkiye’ye geldi ve Türkiye’nin Dışişleri Müsteşarı da ABD’ye ziyaret gerçekleştirdi. ABD Genelkurmay Başkanı Joseph Dunford’un ziyaretiyle Türkiye’nin taleplerinin karşılanmasına ilişkin somut bir gelişme olmazken, Dunford ve Genelkurmay Başkanı Hulisi Akar’ın Adana’daki İncirlik Üssü’nde yaptıkları görüşmede, iki tarafın Rakka planlarının farklı olduğu ortaya çıktı.
ABD, coğrafi nedenlerden ötürü Türk ordusunun da HSD’nin de Rakka’da yer almasını istiyor. Bu nedenle Türkiye’nin YPG ile aynı safta savaşmasını istiyor. Ne Türkiye ne de YPG bu durumu kabul etmezken, güvenlik uzmanları iki tarafın ikna edilmesi gerektiğini ancak ABD’nin bir tercih zorunluluğuna girmesi halinde Suriye’deki çıkarlarını korumak için PYD’yi tercih edeceği görüşünde.
Türkiye’nin ise iki planı var. Biricisi; Özgür Suriye Ordusu (ÖSO) ile Girê Spî (Tel Abyad) üzerinden Rakka’ya ulaşmak. Girê Spî, Rakka’ya 40 km uzaklıkta. Ayrıca Grê Spî için ABD, YPG ve Türkiye arasında Eylül 2016’da tartışma çıkmıştı. Bu tartışmanın hemen ardından ABD, bayrağını YPG bayrağının yanına asmıştı. İkinci plana göre ise; Minbic ve Kobanê üzerinden Rakka’ya geçmek. Minbic, Rakka kentinden 180 km uzak. Uzmanlara göre; YPG, Türkiye’nin tank ve askerilerinin bu şehirden geçmelerine izin vermeyecek.
Öte yandan Rojava Kürdistan’ı cephesinde ise yeni gelişmeler yaşanıyor. ABD Senatosu Silahlı Kuvvetler Komitesi Başkanı ve Cumhuriyetçi Senatör John McCain 20 Şubat’ta Ankara’ya yaptığı ziyarette, Türkiye’nin desteklenmesi gerektiğini ifade etti. Ancak Washington Post gazetesinin haberine göre; McCain, Türkiye’ye gelmeden önce Kobanê’ye gitti. Bas Gazetesi’ne konuşan, Kobanê Başbakanı Halid Berkel, McCain’in, YPG ve HSD yetkilileriyle görüştüğünü söyledi. Öte yandan HSD, üç koldan başlattığı Rakka operasyonu kapsamında ilerleyişine devam ediyor.
“Rusya, İran ve Esad operasyonu ortak düzenleyecek”
Gazeteci Mete Sohtaoğlu da Rusya, İran ve Esad’ın Rakka’da operasyon düzenleyeceğini ve kısa sürede bu planlarını hayata geçireceği görüşünde. Rusya konuya ilişkin, ABD’ye Rakka’da IŞID’e karşı ortak askeri harekât teklif etti.
“Türkiye, Minbic’in güneyinden ilerlemek zorunda kalacak”
Siyaset, Ekonomi ve Toplum Araştırmaları Vakfı’nda (SETA) Ortadoğu Uzmanı Bilgehan Öztürk, Türkiye ve YPG’nin, Rakka operasyonunu birlikte yürüteceği iddialarının gerçekleşmeyeceğini söylüyor. Öztürk, Türkiye’nin Rakka’ya girebilmesi için Girê Spî seçeneğinin de olduğunu ancak YPG için ABD ile karşı karşıya gelmeyi göze alamayacağını, bu gerekçeyle Rakka’ya Minbic’in güneyinden ilerlemek zorunda kalacağını ifade ediyor.
Trump yönetiminin de önceliğinin IŞID’in temizlenmesi olduğunu belirten Öztürk, ABD’nin, YPG’nin performansından memnun olduğunu ve YPG’yi bırakmasının rasyonel gerekçesinin olmadığını söylüyor. Rusya, İran ve Esad’ın Rakka için ihtimal dışında bırakılmasının normal olduğunu söyleyen Öztürk, sözlerini şöyle tamamlıyor: “ABD, Rusya ve müttefiklerinin nüfuz alanına girmiyor. Bu yüzden yapılan planlarda Rusya ve müttefikleri hesaba katılmıyor.”
Roj Peşmergeleri için diplomatik trafik arttı
PYD’nin Rojava’ya geçişine izin vermediği ancak Musul’da IŞİD’e karşı büyük bir başarı elde eden Roj Peşmergeleri, geri dönüp Rojava halkını korumak istiyor.
Suriye Kürt Ulusal Konseyi (ENKS) de Roj Peşmergelerinin dönebilmeleri için uzun zamandır diplomatik görüşmeler gerçekleştiriyor. NATO’nun Roj Peşmergelerini eğitmeye başlamasıyla ENSK’de görüşmelerin olumlu geçtiği görüşü hâkim…
Kürdistan Bölgesi Başkanı Mesud Barzani, katıldığı 53. Uluslararası Münih Güvenlik Konferansı’nda PYD dışındaki Kürtlerin de Rojava’ya dönme hakkı olduğunu söyleyerek, Roj Peşmergelerinin dönebilmesi için desteğinin devam edeceğini belirtti.
Barzani’nin açıklamasının hemen ardından Suriye Muhalif ve Devrimci Ulusal Koalisyonu (SMDK) Başkanı Enes El-Ebda da Roj Peşmergelerinin Suriye topraklarına ait olduğunu ve dönmeleri gerektiğini vurguladı.
“Roj Peşmergeleri, Suriye Kürtlerinin Peşmergeleridir!”
Suriye Kürtleri Ulusal Konseyi (ENKS) heyetinin Washington’a yapacağı ziyaret ve Roj Peşmergelerinin dönüşü hakkında Bas Gazetesi’ne konuşan ENKS Başkanı Îbrahîm Biro, “Suriye konusu hem bizim hem de ABD’nin gündeminde. Genelde Suriye krizini, özelde de Kürt bölgelerinin geleceği ve ‘Güvenli Bölge’nin nereye ve nasıl kurulacağını konuşacağız” dedi.
ENKS Başkanı Îbrahîm Biro, krizin sadece siyasi ve diplomatik görüşmelerle çözülmesi gerektiği ve Suriye’de bütün halkların bir arada yaşabilmesi için federal sistemin çözüm olacağı görüşünde. Rojava yönetimini eleştiren Biro, yönetimin değişmesi için seçime gidilmesi gerektiğini söylüyor.
Biro, Roj Peşmergelerinin dönüşlerine dair ise şöyle konuştu: “Roj Peşmergeleri, Washington görüşmesinin en başat konusudur. Roj Peşmergeleri, Suriyeli Kürtlerin Peşmergeleridir. Onların, Suriye Kürdistan’ına gidip görevlerine başlamaları gerekiyor. Onların görevi Kürtleri ve Kürt bölgelerini korumak.”
Biro, PYD/YPG ve Roj Peşmergeleri yetkililerinin Erbil’de görüştüğü yönündeki iddiaları ise yalanladı.
BAS GAZETESİ