Cumhurbaşkanı Niinistö ve Başbakan Marin yayınladıkları ortak bir bildiride Ukrayna’daki savaş göz önüne alındığında, NATO üyeliğine başvurmaktan yana olduklarını söylediler.
Finlandiya cumhurbaşkanı ve başbakanı 12 Mayıs Perşembe günü yaptığı açıklamada, Rusya’nın Ukrayna’daki savaşının ortasında ittifakın genişlemesinin önünü açarak NATO üyeliğine başvurmaktan yana olduklarını söylediler.
Finlandiya, onlarca yıllık tarafsızlığının ardından NATO üyesi olma yolunda attığı adımı Cumhurbaşkanı Sauli Niinistö, Perşembe günü Başbakan Sanna Marin ile birlikte ortak açıklama yayınlayarak duyurdu. Açıklamada böyle bir adımın “gecikmeden” atılması gerektiği ifade edildi.
NATO’ya katılmanın Finlandiya’nın güvenliğini güçlendireceği belirtildi. Niinistö ve Marin, önümüzdeki birkaç gün içinde Finlandiya’da gerekli kararların alınacağını umduklarını yazdılar.
Son birkaç hafta içinde Niinistö ve Marin görüşmeler için çok sayıda NATO ülkesine gitti. ABD, Almanya ve diğer NATO üyeleri, karar vermeleri halinde Finlandiya ve İsveç’in üyelik başvurularını desteklemek istediklerini açıkça belirttiler. İsveç’in de önümüzdeki günlerde NATO konusunda bir karar vermesi bekleniyor. Her iki ülke de üyelik için resmi başvuruda bulunursa, bu başvurular Haziran sonunda Madrid’deki NATO zirvesinde onaylanabilir.
Finlandiya, Rusya ile 1340 kilometrelik bir kara sınırını paylaşıyor. İsveç, Baltık Denizi’ne Rusya kadar yakın. Kremlin, İsveç ve Finlandiya’nın NATO’ya katılmaya karar vermesi halinde “askeri ve siyasi yansımaları” konusunda uyardı. Başvurmaları halinde, başvurunun teslim edilmesinden 30 NATO üyesinin tüm parlamentolarının başvuruyu onaylamasına kadar geçen bir ara dönem olacak.
Finlandiya ve İsveç şimdiye kadar NATO’nun yakın ortaklarıydı, ancak resmi üye değiller. Ancak Rusya’nın Ukrayna’yı işgal etmesi ve bunun sonucunda Avrupa’da güvenlik durumunda yaşanan hızlı değişim, her iki AB ülkesinde de NATO’ya katılım konusunda yoğun tartışmaları tetikledi. Diğer üç İskandinav ülkesi Danimarka, Norveç ve İzlanda, 1949’da kurulduğundan beri ittifakın bir parçası.
Uzun bir süre Niinistö, AB ile Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin arasında bir tür bağlantı olarak görüldü. Ancak, Ukrayna savaşı durumu temelden değiştirdi. Finlandiya’da yapılan anketlerde, NATO’ya katılma yönünde ciddi bir fikir değişikliği olduğu görüldü. Ankete katılanların en son yüzde 76’sı NATO’ya katılmaktan yanaydı. Bazı partiler de bu önergeye desteklerinin sinyallerini verdi.
İSVEÇ VE FİNLANDİYA NATO ZİRVESİNE KATILACAK
İsveç’te Cuma günü ayrı bir güvenlik politikası analizi yayınlanacak. Hafta sonu, İsveç’te Başbakan Magdalena Andersson yönetimindeki iktidardaki Sosyal Demokratlar mevcut NATO konumlarını sunmak istiyorlar. Katılmaya karar verirlerse, bu ülkenin NATO uygulamasına giden yolda belirleyici yapı taşı olacaktır. Aynısı Finlandiya’daki Sanna Marin yönetimindeki Sosyal Demokratlar için de geçerli. İsveç Dışişleri Bakanı Ann Linde ve Finlandiya Dışişleri Bakanı Pekka Haavisto da Cumartesi günü Berlin’de NATO zirvesine katılacaklar. Niinistö ise önümüzdeki hafta sonunda İsveç Kralı XVI. Carl Gustav ile görüşmek üzere İsveç’e gidecek.
Artı Gerçek