Beytüşşebap’ın Bêrman köyünde kadın icadı Teşî’nin hünerlerini günümüze taşıyan Feride Acer, “Hem sanattır Teşî hem de çok sıradan bir şey. Biz büyüklerimizden gördük, çocuklarımıza aktarıyoruz. Kültürümüz yaşadığı sürece çocuklar bizi unutmayacak” diyor.
Yünün iplik haline ardından ise giysiye dönüşmesi sürece uzun emek ve ustalık istiyor. Hayvanlardan alınan yünler, önce şeh (tarak) işleminden geçiriliyor ve ardından teşî ile ip haline getiriliyor. Dokumacılığın anası olarak kabul edilen bu işlemin mucidi ise tarihte kadın olarak biliniyor.
Kadınların emekle yoğrulan bu üretimi doğadaki ürün dönüşümünü ve doğal üretimi sağlıyor. Şırnak’ın Beytüşşebap ilçesine bağlı Bêrman köyünde yaşayan Feride Acer (65) de teşî ile uğraşan kadınlardan biri… Feride, kadın icadı teşîyi çorap örmek ve halı dokumak için işliyor.
‘Çocuklar üşümesin diye çorap örüyorum’
Feride, beslediği küçükbaş hayvanların tüylerini kırpıyor, yıkıyor ve ardından renk veren otlar ile kaynatıp yünlerine istediği rengi veriyor. Sonra taraktan geçirdiği yünlerini teşî ile ip haline getiren Feride, torunlarına kışın giymeleri için çorap örüp giydiriyor.
Feride yünleri kendilerinin ürettiğini belirterek, ürettiklerinin maliyetsiz olduğunu ifade ediyor. Feride teşî ile zamanlarını da değerlendirdiklerini kaydederek, “Çocuklar kışın üşümesin diye yün çorap örüyorum. Burada genç kadınlara da öğretiyorum. Onlarda öğrensin kendilerinden sonra gelen nesillere de aktarsın diye öğretiyorum” diyor.
‘Teşî çocuklarımızı toprağına bağlayacak’
Feride son olarak teşînin sanat olduğunu ve büyüklerinden öğrendiklerini söyleyerek, “Kültürümüz yaşadığı sürece çocuklar bizi unutmayacak. Onlara aktardığımız her şey bizi ve topraklarını hatırlatacak. Onları topraklarına bağlayacak” diye belirtiyor.
sujın