‘Çözüm/çatışmasızlık süreci’ olarak nitelendirilen sürecin, tekrarlanan seçimlerin ardından sona ermesi ile Kuzey Kürdistan’ın birçok şehrinde sokağa çıkma yasaklarının olduğu bir süreç yaşanıyor.
Yaşanan ölümlerin sayısının tam olarak bilinmediği, yıkımların evleri enkaza çevirdiği şehirlerde, yoksulluğun ve sancının soğuk bir kış günü gibi hissedildiği coğrafya da hayattan koparılan, buzdolaplarında saklanan, bedenleri sokak ortalarında kalan, bodrumlarda can veren, kaybedilen; bebeklerin, çocukların, kadınların, gençlerin, yaşlıların, annelerin ve babaların, ‘sınır’a gidip ‘kaçak’ sayılan bir miktar çay ve sigaralar ile ailelerinin geçimlerini sağlamaya çalışan, akrabaları gibi 2. Roboskî’yi yaşayan gençlerin acıları ve süren nice acılar, acı sarmalının coğrafyamızı nasıl sardığını gösteriyor.
Şirnex Merkez ile Mêrdîn’in Nisêbîn ilçesinde devam eden, Sûr, Cizîr, Farqîn ve Sîlopî ilçelerinde aylarca süren, sayısı tam olarak bilinmese de yüzlerce insanın yaşamını yitirmesine, binlerce ailenin evsiz kalmasına ve göçlere sebep olan sokağa çıkma yasağının 79 gün devam ettiği bir diğer Kuzey Kürdistan şehri olan Gever ilçesinde yoğun çatışmaların yaşandığı mahallelerde can kayıpları tam olarak bilinmiyor.
Çoğunlukla 90’lı yıllarda köy boşaltmaları sonucunda ilçeye göç eden emekçi ve yoksul ailelerin yaşamını sürdürdüğü merkezde ki mahalleler de süren çatışmalar ve yıkım, birçok evin oturulamaz hale gelmesine ve çok sayıda evde de hasarlara yol açmış, çatışmaların yaşanmadığı mahallelerde de yer yer yıkımın izlerini görmek mümkün.
İlçeden ayrılmak zorunda kalan Geverlilerin bir kısmı köylerde, çevre ilçe, il veya büyük şehirlerde yaşayan akrabalarının yanlarına gittiler, bir kısmı da kira fiyatlarının yükseldiği şehirlerde ev kiralamak durumunda kaldılar. İşsizliğin yoğun yaşandığı ilçeden ayrılıp başka şehirlere giden insanlarla dayanışma amaçlı çalışmalar yapılsa da zor şartlarda yaşamak zorunda kalan çok sayıda ailenin olduğu bilinmektedir.
Yıkımların olduğu mahallelerde tanınmayacak hale gelmiş evlerin enkaza dönüşmüş ve yanmış yapıları, duvarlara yazılmış yazılar, sokağa çıkma yasağının son bulmasının ardından ilçeye gelip evlerini gören insanların yüzlerindeki ifade ve gözyaşı, savaşın izlerini ve acının boyutlarını anlatıyor. Geriye dönüşlerin olduğu Ramazan ayında iftar sofrası kuramayan ailelerin olduğu ve gelen yardımların bir kısmının ulaştırılamadığı ilçe de güvenlik bölgesi ilan edilen alanlarda yayla yasağı olması sebebiyle köylüler, koyunlarını ve ineklerini merkezde bulunan mahallelerin aralarında otlatıyor.
Görüştüğümüz insanlar ölümlerin son bulmasını, acıların tekrar yaşanmamasını ve zaten zor şartlarda inşa ettikleri evlerindeki yıkımın ve hasarların karşılanmasını istiyor.
Acı sarmalından çıkmak için var olan gerçek bir düşünce gerekiyor…
*Gever’den Bir Newroz Gazetesi Okuru